من رقص دختران هندی را بیشتر از نماز پدر و مادرم دوست دارم. چون آنها از روی عشق و علاقه می رقصند ولی پدر و مادرم از روی عادت نماز می خوانند .
به سه چیز تکیه نکن ، غرور، دروغ و عشق . آدم با غرور می تازد، با دروغ می بازد و با عشق می میرد . « دکتر علی شریعتی»
و هر روز او متولد میشود؛ عاشق می شود؛ مادر می شود؛ پیر می شود و می میرد...
و قرن هاست که او؛ عشق می کارد و کینه درو می کند چرا که در چین و شیارهای صورت مردش به جای گذشت زمان جوانی بر باد رفته اش را می بیند و در قدم های لرزان مردش؛ گام های شتابزده جوانی برای رفتن و درد های منقطع قلب مرد؛
سینه ای را به یاد می اورد که تهی از دل بوده و پیری مرد رفتن و فقط رفتن را در دل او زنده می کند ... و اینها همه کینه است که کاشته می شود در قلب مالامال از درد...! و این, رنج است.
زن عشق می کارد و کینه درو می کند... دیه اش نصف دیه توست و مجازات زنایش با تو برابر... می تواند تنها یک همسر داشته باشد و تو مختار به داشتن چهار همسرهستی .... برای ازدواجش ــ در هر سنی ـ اجازه ولی لازم است و تو هر زمانی بخواهی به لطف قانونگذار میتوانی ازدواج کنی ... او کتک می خورد و تو محاکمه نمی شوی ... او می زاید و تو برای فرزندش نام انتخاب می کنی...او درد می کشد و تو نگرانی که کودک دختر نباشد ... او بی خوابی می کشد و تو خواب حوریان بهشتی را می بینی ... او مادر می شود و همه جا می پرسند نام پدر .....
اگر تنهاترین تنها شوم باز خدا هست او جانشین همه نداشتن هاست !
عاقلانه ازدواج کن تا عاشقانه زندگی کنی .
اگر مثل گاو گنده باشی، میدوشنت، اگر مثل خر قوی باشی، بارت می کنند، اگر مثل اسب دونده باشی، سوارت می شوند.... فقط از فهمیدن تو می ترسند
آن روز که همه به دنبال چشم زیبا هستند، تو به دنبال نگاه زیبا باش!
هر لحظه حرفی در ما زاده میشود
هر لحظه دردی سر بر میدارد
و هر لحظه نیازی از اعماق مجهول روح پنهان و رنجور ما جوش میکند
این ها بر سینه میریزند و راه فراری نمییابند
مگر این قفس کوچک استخوانی گنجایشاش چه اندازه است؟
دکتر شریعتی : «کلاس پنجم(دبیرستان) که بودم پسر درشت هیکلی در ته کلاس ما می نشست که برای من مظهر تمام چیزهای چندش آور بود ،آن هم به سه دلیل ؛ اول آنکه کچل بود، دوم اینکه سیگار می کشید و سوم - که از همه تهوع آور بود- اینکه در آن سن و سال، زن داشت. !... چند سالی گذشت یک روز که با همسرم ازخیابان می گذشتیم ،آن پسر قوی هیکل ته کلاس را دیدم در حالیکه خودم زن داشتم ،سیگار می کشیدم و کچل شده بودم
هر کس آنچنان می میرد که زندگی می کند!
خوش‌خطی از جمله صفاتی است که برخی آن را ارثی می‌دانند. می‌توان شواهدی برای اثبات این مدعا یافت. اما ذاتی بودن خط‌خوش به آن معنا نیست که این صفت قابل یادگیری نباشد. در واقع می‌توان از ابتدا که بچه‌ها دبستان می‌روند، با توجه به یک رشته ملاحظات و انجام تمرین‌هایی چند، دانش‌آموزان را به اهمیت خط خوش واقف و این قابلیت را در آنان تقویت کرد. در مطلبی که در پی می‌آید، آموزگاری توصیه‌هایی را برای واداشتن دانش‌آموزان از بدخطی و تشویق آنان به خوش‌خطی عرضه میکند. مخاطب برخی از این توصیه‌ها آموزگاران و والدین و برخی دیگر خود دانش‌آموزان است. نویسنده معتقد است توجه به نگارش دانش‌آموزان از همان سالهای اولیه دبستان مورد توجه قرار بگیرد.
پرورش قابلیت خوشنویسی در بچه‌ها می‌تواند امتیازی چشمگیر در بزرگسالی برای آنان به همراه داشته باشد. هر چه باشد، خوش‌خطی از جمله صفاتی است که همواره مورد توجه بسیاری قرار می‌گیرد. پس اگر می‌خواهید فرزندتان خوشخط شود، به این نکات توجه کنید:
علل بدخطــــی
* توجه نکردن دانش‌آموزان به خط زمینه دفتر و تخته کلاس.
* اضطراب و نگرانی دانش‌آموزان هنگام نوشتن.
* نداشتن اعتماد به نفس هنگام نوشتن.
* نداشتن آمادگی جسمانی، روانی، روحی.
* وجود اختلالات یادگیری در دانش‌آموزان.
* نداشتن هدف و انگیزه برای زیبانویسی.
* مواجه شدن دانش‌آموزان با حجم زیاد تکالیف.
* تندنویسی تکالیف.
* استفاده از خودکار، روان‌نویس و وسایل مشابه آن.
* آشنا شدن دانش‌آموزان در کلاس اول با خط نسخ ماشینی، این امر سبب میشود در کلاس‌های بالاتر به سختی بتواند خط نستعلیق را جایگزین خط نسخ کند.
* خط نسخ کتاب‌های درسی دوره ابتدایی.
* اتلاف وقت هنگام نوشتن خط نسخ مانند کلمه (محمد) اگر همین کلمه را دانش‌آموز با خط نستعلیق بنویسد سرعت بیشتری خواهد داشت.
* بی‌توجهی به هنر.
* خط نسخ روی کاغذ حجم بیشتری می‌گیرد، اما واژگان در خط نستعلیق جای کمتری اشغال می‌کنند.
* خط نسخ به سبب نداشتن سیرهای دایره‌ای و انحناها و قوسهای موجود در مفردات و کلمات صرفاً یادگیری در خواندن و نوشتن را تسهیل میکند و تأثیری در خوشنویسی ندارد.
* فشردگی برنامه کلاسی در یک نیمروز و فشار بر دانش‌آموزان به سبب دو یا چند نوبتی بودن مدرسه.
* استفاده از ابزار نامناسب از جمله مداد کوتاه و کاغذ بدون خط به خصوص در پایه‌های اولیه ابتدایی.
* بیدقتی هنگام نوشتن و رعایت نکردن هم شکلی، هم اندازه و هم فاصله بودن واژگان.
* بیدقتی برای تمیز و مرتب نوشتن.
* تراکم بیش از حد شاگردان در کلاس و نداشتن فضای مناسب و کافی برای نوشتن.
* دادن تکالیف نامناسب و بدون تناسب با توانایی کودکان.
* بی‌اعتنایی اغلب معلمان ابتدایی به استفاده از خط نستعلیق و آموزش آن.
* واکنش‌های منفی و نامناسب بعضی معلمان در برخورد با نوشته‌های دانش‌آموزان.* جدی نگرفتن یادگیری خط از طرف خانواده و مدرسه و نبود مراقبت‌های لازم.
* نبود انگیزه، حوصله و دانش لازم نزد برخی معلمان ابتدایی برای آموزش خط به دانش‌آموزان.
* بدخطی بعضی از والدین، سرمشق نامناسبی برای کودکان است.
* دادن سرمشق‌هایی با رسم‌الخط نامناسب به دانش‌آموزان.
* ندانستن روش و راهکارهای، خوشنویسی و اجرا نکردن تمرین‌های لازم.
* قرار دادن چپ دست و راست دست در کنار هم هنگام نوشتن.
* بی‌توجهی به زیبایی هنری خط که باعث تقویت روح لطیف در کودکان میشود.
* نبود دستورالعمل مشخص و روشنی برای آموزش خط نستعلیق به منظور تکرار و تمرین دانش‌آموزان.
راهکـــارهای رفـــع بدخطـــی
برای رفع بدخطی دانش‌آموزان، از سوی معلمان و پژوهشگران راهکارهای فراوانی معرفی شده است که به ذکر برخی از آنها می‌پردازیم:
* در کلاس اول ابتدایی از مجرب‌ترین و علاقه‌مند‌ترین معلمان استفاده شود.
* تمهیداتی به عمل آید که معلم درس اول بتواند در حین آموزش از ابزارهای سمعی بصری استفاده کند.
* معلمان با اصول صحیح نوشتن آشنا و دارای خط خوش باشند.
* برای معلمان در زمینه خط نستعلیق دوره‌های کارآموزی آموزش ضمن خدمت گذاشته شود تا پس از دیدن دوره‌های لازم، در کلاس حضور یابند.
* انگیزه آموزش خط زیبا به دانش‌آموزان در معلمان تقویت شود.
* معلمان در مورد خط بچه‌ها را توبیخ نکنند.
*معلم با رفتار خود در میان دانش‌آموزان تبعیض قایل نشود.
* با رسیدگی انفرادی به نوشته‌های کودکان ضعیف دلیل بدخطی بررسی و برای برطرف کردن آن تمهیدات لازم اندیشیده شود.
* علاقه و انگیزه برای صحیح نوشتن و زیبانویسی را در کودکان تقویت کنند.
* به تفاوت‌های فردی و نقاط قوت و ضعف دانش‌آموزان توجه شود.
* مقدار تکالیف با توانایی کودکان تناسب داشته باشد.
* تکالیف هدفدار باشد و باعث تقویت قوای ذهنی کودک شود.
* تکالیف به گونه‌ای باشد تا تمرین و تکرار آنها باعث تثبیت یادگیری شود.
* تکالیف به صورت مستمــــر مورد رسیدگــی معلم قرار گیرد و او از تشویق و تذکر استفاده کند.
* اهمیت انجام دادن تکالیف نوشتنی برای کودک مشخص باشد.
* از الفاظ مناسب و زیبا مانند بسیار خوب، عالی، آفرین فرزندم و ... در تأیید نوشته‌های کودکان استفاده شود.
* هرگز نباید تکالیف دانش‌آموزان را خط زد، زیرا انگیزه زیبا نوشتن را در آنها از بین می‌برد.
* در نوع تکالیف تنوع وجود داشته باشد تا رغبت انجام دادن آن در دانش‌آموز ایجاد شود.
* بعضی اشتباهات دانش‌آموزان چشم‌پوشی شود و او مورد راهنمایی قرار گیرد.
* هدف از نوشتن به صورت خط نستعلیق برای دانش‌آموزان روشن باشد.
* دانش‌آموزان به خط زمینه دفتر و تخته کلاس توجه کنند.
* دانش‌آموزان به جهت‌های حرکت در نوشتن مانند بالابه پایین، راست به چپ و زیر خط دقت کنند.
* کودک مداد را به طور صحیح در دست بگیرد و برای نوشتن، از ابزار مناسب استفاده کند.
* با رعایت نظم و پاکیزگی صفحه دفتر خود را کثیف نکند.
* زیاد درشت و زیاد ریز ننویسد و به یک اندازه نوشتن عادت کند.
* در آغاز نوشتن از دفاتر خط‌دار استفاده کند تا بتواند در مراحل بعدی بدون استفاده از خط زمینه مطلب خود را در خطی مستقیم و درست بنویسد.
* دانش‌آموزان عادت کنند واژگان را یک‌سره و یک باره بنویسند و سپس نقطه‌های حروف هر کلمه را بگذارند.
* بهتر است تا زمانی که شاگردان به درست نوشتن عادت کنند، تکالیف خود را در کلاس و زیر نظر مستقیم معلم انجام دهند.
* دانش‌آموزان نوشتن واژگان دیگر را نیز تمرین کنند و نوشتن کلمات و رونویسی مختص به کتاب نباشد تا درست نوشتن کلمات دیگر را نیز یاد بگیرند.
* از وضع خانوادگی، مالی، فرهنگی، توانایی‌ها، حالات روحی روانی، عاطفی و بهداشتی دانش‌آموزان اطلاعات کافی در دست باشد، زیرا گاهی انگیزه‌های بدخطی ناراحتی‌های روحی عاطفی و فرهنگی است.
* یک رسم‌الخط یک دست و یکسان به خط ریز نستعلیق یا شبیه آن برای سال اول در نظر گرفته شود.
* کتب درسی با رسم‌الخط تلطیف شده خط نستعلیق چاپ شود.
* نگاه کردن به خط نستعلیق(مشق نظری) تأثیر زیادی در خوشنویسی دارد. بنابر این بهتر است از پایه اول دانش‌آموز با این خط آشنا شود.
* به ساعت خوشنویسی اهمیت بیشتری داده شود.
* از رسم‌الخط‌های تحریری برای تقویت مهارت دانش‌آموزان در نوشتن استفاده شود(مانند تمرین‌هایی برای پر رنگ‌کردن کلمات تحریری، کپی کردن از روی آنها جهت تمرین، شبیه‌سازی به طور مستقیم از طریق نگاه کردن(مشق نظری) و عمل سایه‌زدن).
* برای استفاده از خط نستعلیق به صورت مداوم و مستمر تأ‌کید شود.
آیا لکنت زبان درمان پذیر است؟ برای درمان آن چه راهی وجود دارد؟
بله لکنت زبان درمان پذیر است و روش های مؤثری برای درمان وجود دارد که مهمترین آنها گفتار درمانی است و توسط کارشناسان این رشته انجام می شود. با این حال آنچه در درمان لکنت زبان اهمیت دارد این است که والدین بدانند (یا اطرافیان بیمار و خود فرد مبتلا) که درمان های لکنت زبان معمولاً، طولانی است و برای تمام سنین (کودکان، نوجوانان و بزرگسالان) کاربرد دارد، به شرط آنکه بپذیریم لکنت زبان هم مثل بسیاری اختلالات دیگر درمان سریع و معجزه آسایی ندارد.
بد نیست بدانید که "چرچیل" نخست وزیر موفق انگلیس و سیاستمدار معروف جهانی و بسیاری از اشخاص معروف و موفق دیگر دچار لکنت بوده اند و خللی در زندگیشان ایجاد نشده، بنابراین والدین در صورت لکنت زبان کودکشان نباید نگران باشند که شاید باعث عدم موفقیت وی در تحصیل و زندگی گردد.
نقش والدین در درمان لکنت زبان کودک چیست و اطرافیان فرد مبتلا چه باید بکنند؟
٭ در برخورد با فردی که دچار لکنت زبان است (کودک یا بزرگسال فرقی نمی کند) از بیان عباراتی مثل "سعی کن آهسته تر صحبت کنی" "نفس عمیق بکش" و "آرام باش" خودداری کنید در ضمن هرگز، جمله فرد دچار لکنت را کامل نکنید. ارتباط چشمی طبیعی را با فرد دچار لکنت حفظ کنید ... .
٭ سعی کنید خسته به نظر نرسید، فقط آرام و بطور طبیعی تحمل کنید تا جمله تمام شود. همواره با او ملایم صحبت کنید، ولی نه خیلی آرام که غیر طبیعی به نظر برسد.
٭ همچنین با رفتار و بیان خود به او نشان دهید که شما گوش می کنید که چه می گوید نه چگونه می گوید. اگر با او تلفنی صحبت می کنید، به یاد داشته باشید که او در صحبت کردن با تلفن مشکل دارد بنابراین تحمل کنید و اگر گوشی را برداشتید و صدایی نشنیدید قبل از قطع کردن مطمئن شوید که در آن سوی تلفن فردی که دچار لکنت است و سعی می کند صحبت را شروع کند نیست.
شخصی که دچار لکنت است چه باید بکند؟
چند راهکــــار در این زمینه وجود دارد، از جمله اینکــــه:
٭ فردی که دچار لکنت است علاوه بر درمان باید همیشه سعی کند آهسته و آزاد صحبت کند و حروف صدا دار را بکشد.
٭ با حرکات شل و سبک لب ها از روی کلمات بگذرد.
٭ از جایگزینی کلمات خودداری کند. فرار از برخی کلمات فقط ترس از تلفظ آن ها را بیشتر می کند.
٭ در صحبت رو به جلو برود. تکرار کلماتی که بیان شده کمکی نمی کند.
٭ ارتباط چشمی طبیعی را با مخاطب حفظ کند.
٭ گهگاه در صحبت لکنت عمدی ایجاد کند! با قطع و تکرار عمدی می توان احساس کنترل بهتری را بر روی تکلم در لحظه های حساس پیدا کرد.
٭ در جستجوی کارها و مسائلی باشد که موقع لکنت مشکل را بیشتر می کند. هر چه فرد خودش لکنتش را تجزیه و تحلیل کند بهتر می تواند هماهنگی دستگاه تکلم را برقرار کند.
٭ به یاد داشته باشد که هدفش تکلم سلیس تر و بهتر است نه تکلم بی عیب و نقص و ایده آل. حتی کسانی که هیچ لکنتی ندارند گاهی در صحبت کردن دچار مشکل می شوند.
٭ به مخاطب خود بگویند که لکنت دارند و هرگز لکنت خود را پنهان نکنند بلکه با آن مواجه شوند.
٭ اگر موقع صحبت دچار اضطراب و تنش می شوند، آن را طبیعی تلقی کنند و از آن خجالت نکشند، چون عمداً دچار لکنت نشده اند.
٭ زمان هایی که دچار لکنت بیشتر می شوند فراموش کنند و مواقعی را که در صحبت کردن موفق هستند بخاطر بسپارند.
روش‌هـــای درمانــــی
دکتر برائتی روش‌های درمانی این عارضه، ابتدا رفتار درمانی و در درجه بعد گفتار درمانی را عنوان کرد: با توجه به این که فرد دچار لکنت زبان، به مرور زمان دچار مشکلاتی از قبیل عصبانیت و پرخاشگری، گوشه‌گیری و منزوی شدن، عدم اعتماد به نفس در صحبت کردن و همچنین افت تحصیلی در مدرسه می‌شوند، در جهت درمان ابتدا بایست مشکلات رفتاری و روحی حاصل از این عارضه رفع شود و در درجه بعد به فرد دارای لکنت تمریناتی داده شود تا بتواند شمرده شمرده صحبت کند.
دکتر برائتی از دیگر روش‌های درمانی لکنت زبان را دادن مشاوره به فرد و خانواده وی در راستای افزایش اعتماد به نفس فرد و کاهش لکنت بیان نمود و یادآور شد: استفاده از دستگاه لکنت شکن و تمرینات فرد برای شمردگی در صحبت کردن نیز از روش‌های درمانی مؤثرند.
خانواده‌ها از کمک به فرزند دارای لکنت خویش در گفتن کلمات خودداری نمایند و سعی کنند با تشویق کودک به صحبت کردن در جمع، اعتماد به نفس وی را بالا ببرند.
همهی ما می دانیم که خانواده در زندگی ما انسان ها نقشی اساسی را بازی می کند . شالوده و پایه ی اصلی رفتارهای ما در خانواده شکل می گیرد . اگر بنیه در این دوره قوی و پربار باشد ، بی تردید در مدرسه و هنگام آموزش فرزندان مشکلات کمتری خواهند داشت و اگر در خانواده فرزند کمتر با آموزش، اعم از فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی روبرو شده باشد ، در مدرسه یا از دانش آموزان دیگر عقب تر خواهد بود و یا در یادگیری از خود ضعف نشان خواهد داد .در مورد آموزش خواندن هم این مورد مصداق دارد .اگر کودک در خانه همواره مطالعه ی پدر و مادر را ببیند ،حتما در صدد تقلید از آنها برخواهد آمد و اگر هر شب قبل از خواب قصه ای برای او گفته شود ،با گسترش دامنه ی لغات او در خواندن به او کمک بزرگی کرده ایم .چرا که هر چه قدر کودک کلمه ای را از قبل شنیده و با معنی و یا تلفظ آن آشنا باشد خواندن آن را به راحتی فرا می گیرد . این مقدمه ی طولانی را گفتم تا بدانید آموزش خواندن قبل از مدرسه توسط پدر و مادر،البته به طور غیر مستقیم شروع می شود .زیرا اگر کودک قبل از مدرسه تحت آموزش مستقیم خواندن قرار گیرد ممکن است به روحیه ی کنجکاو و طبع تشنه ی او برای یادگیری او لطمه وارد شود.اگر کودکی در خانواده نتوانسته فعالیتی داشته باشد ،دوره ی آمادگی بهترین دوره ای است که به او در این زمینه کمک می کند.نگاره هایی که قبل از آموزش نوشتن در اول کتاب در نظر گرفته شده ، هم به همین منظور است .
آموزش خواندن فارسی در قبل به طور جز به کل بود یعنی اول ، صدا یا آوا آموزش داده می شد بعد با تعداد صداهایی که یاد داده می شد کلمه های جدید ساخته و خوانده می شد .اما در روش جدید که بسیار روش خوبی است از کل به جز آموزش داده می شود ابتدا شکل کلی کلمات در جلوی دید دانش آموزان قرار می گیرد و با تکرار و تمرین نحوه ی درست تلفظ آن اموزش داده می شود و سپس آواهای مورد نظر توسط دانش آموزان در کلمه کشف شده و به او نوشتن آن آموزش داده می شود .این روش با به فعالیت وا داشتن دانش آموز باعث می شود تا او خود به کشف صداها بپردازد و یادگیری در او تعمیق شود .روش خواندن بر نوشتن مقدم است و این مهم ترین چیزی است که ما از کودک می خواهیم . به علاوه قوه ی ابتکار معلم در این روش بسیار بالا است و می تواند کلماتی بیش از کتاب در اختیار شاگرد قرار دهد. یک نمونه از یک روش تدریس خواندن را در ذیل توضیح می دهم .
نگاره ی یک : در خانه
فعالیت معلم : عکس هایی از اعضای خانواده و وسایل مربوط به خانه و یا خانواده را ( کلمات کلیدی ) تهیه کرده وهر قطعه عکس را به سه قسمت مختلف ( به دلخواه ) می بُرد .
- در پشت هر قطعه عکس مربوط به یک شکل واحد ، یک نماد قرار می دهد . مثلا شکل امین را که به سه قسمت تقسیم کرده در پشت این سه قطعه پازل، یک ستاره می کشد و در شکل بعدی مثل مادر در پشت تکه های آن نماد قلب را قرار می دهد.
- این پازل ها را بین دانش آموزان تقسیم می کند .
- از دانش آموزان می خواهد که با توجه به نماد پشت پازل ها هم گروهی خود را پیدا کنند. ( به این ترتیب گروه های سه نفره خواهیم داشت )
- دانش آموزان را راهنمایی می کند تا با گروه خود در یک جا بنشینند ، تا بتوانند با هم مشورت کنند .
- از دانش آموزان می خواهد بتوانند پازل را مرتب کنند و به شکل مورد نظر برسند .
- از سرگروه ها بخواهد در مورد شکل پیدا شده بعد از مشورت با هم گروهی های خود بیشتر توضیح داده ( برای شاگردان ) و نام آن را بگوید .
- دانش آموزان را راهنمایی کند تا به نگاره با دقت نگاه کنند و در مورد تصاویر آن با یکدیگر گفتگو کنند .
- در مورد تصاویر ونام آن ها از بچه ها بپرسد .
- تلفظ صحیح هر کلمه را برای دانش آموزان بیان کند .
- به هنگام نشان دادن تصاویر کلیدی ( مادر – پدر – امین – آزاده - کفش - کیف ) همزمان به اسم تصویر و تصویر اشاره کند . ( در این جا نباید این طور تصور شود چون دانش آموز ، صداها را نیاموخته پس احتیاجی به اشاره به کلمه نیست .بلکه آن قدر باید این کار را تکرار کرد تا شاگردبه طور ناخود آگاه با استفاده از تکرار و تمرین، کلمه ی مورد نظر را شناخته و آن را بخواند. معمولا بیشتر بچه ها کلمه ی بابا را زودتر شناخته و با دیدن این کلمه آن را می خوانند .)
بیان کلماتی که هم پایان و هم آغاز هستند از نگاره ی سه و چهار آغاز می شود.
فعالیت دانش آموز :
o پازل را از معلم تحویل گرفته و به نماد پشت آن توجه می کند .
o با توجه به نماد پازل خود به دنبال هم گروهی خود می گردد.
o با دوستان هم گروهی خود در یک قسمت نشسته و با مشورت یکدیگر یک نفر را به عنوان سر گروه انتخاب می کند .( این کار در درس های بعدی باز هم تکرار می شود و دانش آموزان به طور اتفاقی در هر دوره یک گروه جدید تشکیل می دهند و این کار باعث می شود تا شاگردان کم رو و خجالتی هم وارد فعالیت شوند و با مشورت و صحبت در گروه اعتماد به نفس آن ها تقویت می شود .)
o با کمک دوستان خود عکس مورد نظر را پیدا کرده و تکه های آن رابه هم می چسباند .
o در مورد عکس با دوستانش در گروه گفتگو می کند.
o عکس را پای تابلو می چسباند.
o خود یا سرگروهش در مورد عکس مورد نظر و اسم آن برای گروه های دیگر توضیح می دهد. ( مشورت در گروه باعث می شود اطلاعات شاگرد بیشتر شده و تلفظ صحیح کلمه را بهتر یاد بگیرد .)
o کتاب بخوانیم را باز کرده و در مورد تصویر نگاره با هم گروهی هایش گفتگو می کند .
o اسم چیز هایی را که در شکل می بیند را بیان می کند .
o به سؤالات معلم پاسخ می دهد. http://mina1379.blogfa.com/
o با توجه به شکل هر تصویر اسم آن ها را گفته و به شکل نوشتاری آن هم توجه می کند .
o در مورد کاری که اعضای هر خانواده انجام می دهند ، توضیح می دهد.
این ها مقدمه ای برای بهتر خواندن و آموزش آن است . هر معلم برای خودش ابتکاری برای تدریس دارد یا به عبارتی به اندازه ی معلمان دنیا روش تدریس وجود دارد . برای آموزش نوشتن از بخش بعد درس فارسی یعنی نشانه ها شروع می کنیم .به یاد داشته باشید معلم فقط باید بچه ها را راهنمایی کند و از دادن پاسخ مستقیم بپرهیزد .سؤال با روش ها گوناگون از بچه ها بپرسد تا خودشان به جواب برسند. به هنگام فعالیت گروه ها به کار ان ها نظارت کند
کارنامه ی توصیفی درس هنر دوره ی ابتدایی سازمان آموزش وپرورش استان : ناحیه/ منطقه : سال تحصیلی : کد مدرسه : نام مدرسه : شماره ی صفحه ی امتحانات : شماره ی ردیف دانش آموز : |
ردیف | موضوع | نوبت اول | نوبت دوم | ||||
درحد انتظار | نزدیک به حد انتظار | نیاز به تلاش بیشتر | درحد انتظار | نزدیک به حدانتظار | نیاز به تلاش بیشتر | ||
1 | نقاشی | ||||||
2 | کاردستی | ||||||
3 | تربیت شنوایی | ||||||
4 | قصه | ||||||
5 | نمایش | ||||||
6 | مهارت های فرایندی | ||||||
نظرمعلم در نوبت اول : نام و امضای معلم مهر و امضای مدیر مدرسه | |||||||
نظر معلم در نوبت دوم : نام و امضای معلم مهر وامضای مدیر مدرسه | |||||||
برگه ی ارزشیابی فعالیت های هنری دانش آموزان دوره ی ابتدایی
نام ونام خانوادگی............دبستان.......... ............................
موضوع | ویژگی | درحدانتظار | نزدیک به انتظار | نیاز به تلاش بیشتر |
نقاشی | 1 – نقاشی او جذاب است . |
|
|
|
2 – نقاشی او پیام مورد نظر را می رسا ند . |
|
|
| |
3 – عناصرنقاشی او تنوع دارد . |
|
|
| |
4 – درنقاشی او تنوع رنگ دیده می شود . |
|
|
| |
کاردستی | 1 – کاردستی او جذاب است . |
|
|
|
2 – کاردستی او پیام مورد نظر را می رساند . |
|
|
| |
3 – مواد مصرفی او هماهنگ وتناسب دارند . |
|
|
| |
4 – موضوع کاراو تازگی دارد . |
|
|
| |
تربیت شنوایی | 1 –صدا های موجود در طبیعت راتشخیص می دهد . |
|
|
|
2– منبع تولید آن ها راتشخیص می دهد . |
|
|
| |
3 – صدا های زیبا راتشخیص می دهد . |
|
|
| |
4 – سرودها را با ریتم درست می خوا ند . |
|
|
| |
قصه | 1 – قصه یا خاطره ی خود را به گونه ای جذاب ارائه می دهد . |
|
|
|
2 – عواطف عناصر قصه را با رفتار کلامی نشان می دهد . |
|
|
| |
3 – عواطف عناصر قصه را با رفتارغیرکلامی نشان می دهد . |
|
|
| |
4 – به قصه وخاطره ای که سایرین تعریف می کنند ، گوش میدهد |
|
|
| |
نمایش | 1 – بازی های نمایشی را به گونه ای جذاب ارائه می دهد . |
|
|
|
2 – عواطف خود را در ارائه ی نمایش ها آشکار می کند . |
|
|
| |
3 – با حرکات تقلیدی ، موضوع مورد نظررا نشان می دهد . |
|
|
| |
4 – شدت و تن صدای خود را متناسب با موضوع وموقعیت تنظیم می کند . |
|
|
| |
مهارت های فرآیندی | 1 – ازانجام دادن فعالیت های هنری شاد و با نشاط است . |
|
|
|
2 – در انجام دادن فعالیت های هنری ، مشارکتی مسئولانه دارد . |
|
|
| |
3 – کار خود را برای سایرین توضیح می دهد . |
|
|
| |
4 – دربررسی و توصیف کار سایرین مشارکت می کند . |
|
|
| |
5 – برای انجام دادن فعالیت ها پیشگام است . |
|
|
| |
6 – در انجام دادن فعالیت ها با سایرین تعامل دارد . |
|
|
| |
7 – در مورد فعالیت ها فکر می کند . |
|
|
| |
8 – درفعالیت های خود ، خلاقیت نشان می دهد . |
|
|
| |
9 – نظم وترتیب و نظافت را رعایت می کند . |
|
|
| |
10 - به زیبایی خود و کارها ومحیط اطرافش اهمیت می دهد |
نام درس: نان نشانه ی درس: نـ ن
باران نم نم می بارد.ابر در آسمان است.درس آسان است.آدم دندان دارد.مادر در دست نان دارد.داماد ابرو دارد.من انار در دست دارم.من برادر دارم.
نام درس: ایران نشانه ی درس: ایـ یـ ی ای
برادر دیر آمد.باران نم نم می بارد.ایران آباد است.ایرانی بیدار است.در سینی سیب است.من بیست دارم.امین انار برمی دارد.ایمان دندان دارد.امیر بیمار نیست.
نام درس: سرباز نشانه ی درس: ز
سرباز زود آمد.ایران آزاد است.ایران سرسبز است.در ترازو سبزی است.ما ایران را دوست داریم.امیر میز می سازد.مادر با سوزن دامن می دوزد.زری انار را از زمین برمی دارد.
نام درس: استخر نشانه ی درس: اِ ِ ـه ه
دانه زیبا است.بازی ساده است.مداد امین زرد است.مینا نامه دارد.آن مرد سبد توت دارد.ما امام را دوست داریم.آزاده مداد ندارد.مدرسه نرده دارد.
نام درس: گوش شنوا نشانه ی درس: شـ ش
ماشین تمیز است.شیر شاد است.موش شاد است.آرش شانه، تراش دارد.او شش سیب شیرین دارد.شام آش رشته داریم.شب بود.امین ستاره ای را در آسمان دید.او ستاره را به مادرش نشان داد.
نام درس: دریا نشانه ی درس: یـ ی
دریا زیبا است.دریا ماسه دارد.مادر یاس در دست دارد.من دریای آبی را دوست دارم.بوی یاس می آید.مادر سبزی را می شوید.آزاده از مدرسه زود می آید.
نام درس: اُردک نشانه ی درس: اُ ـُ
بز دُم دارد.یاسر شتر دارد.آرش یاس در دست دارد.باران تند آمد.امید در باران آمد.او با مدیر از دبستان آمد.این سیب درشت است.
نام درس: لک لک نشانه ی درس: کـ ک
شب تاریک است.بادبادک در آسمان است.زنبور در کندو است.کبوتر روی بام است.اردک در آب شنا می کند.مادر کباب درست می کند.کریم تاکسی دارد.
نام درس: ورزش نشانه ی درس: و
امیر دونده است.کریم سوارکار است.اکبر وزنه بردار است.این سه دوست با شادی ورزش می کنند.بابا از نانوایی نان می آورد.مادر کنار سماور است.انار میوه ی شیرینی است.موشک باریک است.آزاده سرسره بازی می کند.
نام درس: پرستو نشانه ی درس: پـ پ
این کودک داستان دارد.این نمکدان نمک ندارد.او نان را در تنور می پزد.پرستو پرواز می کند.ما با توپ بازی می کنیم.پدر پروانه نانوا است.پروانه نان تازه می آورد.او نان را با پنیر دوست دارد.
نام درس: جنگل نشانه ی درس: گـ گ
گاو شیر دارد.نرگس مادربزرگ دارد.او در گرگان زندگی می کند.مادربزرگ یک گاو دارد.او با شیر گاو ماست درست می کند.آسمان بزرگ است.گربه دشمن موش است.
نام درس: روز برفی نشانه ی درس: فـ ف
آرش گاو دارد.برف می بارد.آسمان آفتابی نیست.آدم برفی کیف و کفش ندارد.فرزانه و فرشته آدم برفی درست می کنند.من کیف دارم.
نام درس: درخت نشانه ی درس: خـ خ
بابا انار داد.خدا خوب است.یاسر نماز یاد دارد.ما ایران را دوست داریم.خدا مردم خوب را دوست دارد.مادر دامن دخترش را می دوزد.خروس بر شاخه ی درخت است
نام درس | نام و نام خانوادگی دانش آموز ماه | مقیاس ها | ||||
ملاک ها | خیلی خوب | خوب | قابل قبول | ضعف دارد | نیازبه تلاش درآینده | |
بخوانیم و بنویسیم | به خوبی گوش می دهد | |||||
به خوبی سخن می گوید | ||||||
روان می خواند | ||||||
زیبا می نویسد | ||||||
به درستی می نویسد | ||||||
قرآن | کلمات و عبارات را بخش بخش می خواند | |||||
در جمع خوانی سرود ها مشارکت دارد | ||||||
دو سوره از حفظ می خواند | ||||||
می تواند خلاصه ی داستان های قرآنی را بیان کند | ||||||
ریاضی | جهت یابی و مکان یابی را انجام می دهد | |||||
قادر به برقرار کردن تناظر دو مجموعه است | ||||||
مجموعه های نمادی صفر تا نه را می نویسد | ||||||
جمع و تفریق یک رقمی را انجام می دهد | ||||||
مقایسه ی اعداد و مجموعه ها را انجام می دهد | ||||||
اعداد کمتر از 100 را می نویسد | ||||||
مفهوم دسته بندی ده تایی را به کار می برد | ||||||
مسئله های جمع و تفریق را حل می کند | ||||||
چگونگی استفاده از پول را در زندگی روزمره می داند | ||||||
اشیاء را از نظر طول و جرم مقایسه می کند | ||||||
مفهوم تقارن را درک کرده است | ||||||
علوم | مفاهیم و دانستنی های علوم را می داند | |||||
فعالیت های لازم برای درس علوم را انجام داده است | ||||||
اشیاء را به دقت مشاهده می کند | ||||||
قادر به استفاده از ابزارهای ساده است | ||||||
توانایی پیش بینی برخی از رویدادها را دارد | ||||||
هنر | ایده های خود را در قالب نقاش،کاردستی و ... بیان می کند | |||||
از ابزار و مواد در فعالیت های هنری به طور مناسب استفاده می کند | ||||||
فعالیت و آثار هنریش دارای جذابیت است | ||||||
خلاقیت و ابتکار در آثارش دیده می شود | ||||||
تربیت بدنی | آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت را کسب کرده است | |||||
آمادگی جسمانی مرتبط با حرکت را کسب کرده است | ||||||
حرکات پایه را به درستی انجام می دهد | ||||||
دانش لازم برای حفظ سلامت را کسب نموده است | ||||||
نگرش لازم برای حفظ سلامت را کسب نموده است | ||||||
بخوان بخوان! بچه درسخوان نمی شود
پدر و مادرها اغلب نمی دانند به چه صورت و به چه طریق ممکن در امر آموزش و یادگیری
و درس به فرزندان کمک کنند. آنها شاید صدها بار این کلمه را تکرار کرده باشند
«بخوان، بخوان» و دلشان می خواهد در این زمینه فرزندانشان را در منزل یاری کنند ولی
بنابر دلایلی، خود را درگیر این مسائل که به نظر مشکل و پیچیده است نمی کنند. این
دلایل ممکن است بی اطلاعی از موضوع درس یا برنامه آموزش آموزشگاه و نداشتن وقت و یا
خواسته های متفاوت هریک از فرزندان باشد و لیکن فرزند شما در زندگی تحصیلی خود نیز
به شما وابسته است و در صورتی که بتوانید در تحصیل او نقش فعال تری داشته باشید،
یادگیری برای او دلپذیرتر می شود و اعتمادبه نفس بیشتری پیدا می کند تا این که در
برابر او بی تفاوت باشید. شاید به خاطر حضور شما، نسبت به درس خواندن دلگرم شود و
آینده درخشان تری داشته باشد. برخی والدین شرکت در زندگی تحصیلی فرزند خود را مشکل
می دانند و حال و حوصله این کار را ندارند و اصلا خود را درگیر این مسائل نمی کنند.
در مطلب زیر که بر گرفته از سایت بنیاد اندیشه اسلامی است برخی از دلایل این سهل
انگاری و بی تفاوتی ذکر شده است که خواندنش به والدین توصیه می شود.
1 -نداشتن وقت، انرژی و برنامه ویژه رسیدگی به فرزندان: باید بدانید اگر چه شرکت در
تحصیل و کمک به فرزندتان کمی از وقت و انرژی شما را می گیرد; اما در مقابل، زندگی
خانوادگی شما پربارتر می شود.
2 -تعلیم و تربیت منحصرا کار متخصصان است: واقعیت این است که شما فرزند خود را بهتر
از هرکس دیگری می شناسید و تجربه، خود یک نوع تخصص است و سهیم کردن معلمان و
مشاوران در این شناسایی، موجب بهره رسانی آنان می شود. پس سعی کنید اگر در تربیت
فرزند خود با مشکلی مواجه می شوید با یک مشاور متخصص ارتباط داشته باشید و سعی کنید
همیشه قبل از وقوع مشکل با مشاور تماس داشته باشید.
3- هرچه قسمت باشد همان می شود: نمی توان با تقدیر و سرنوشت به مبارزه پرداخت و هر
چه قسمت باشد همان می شود. این نوع قضاوت و برداشت، عذر و بهانه ای بیش نیست. کسانی
که این نظر را دارند می خواهند به این وسیله با ساده اندیشی تمام تقصیرها را بر
گردن تقدیر و سرنوشت بیندازند در صورتی که این گونه نیست، هرکس اراده کند و تصمیم
بگیرد می تواند موفق شود. این گونه نظریات ترمز موتور ذهن است.
4- فرزند من به کمک من نیازی ندارد و من نمی توانم کاری برایش انجام دهم: شما
بیشترین تاثیر را بر فرزند خود دارید; از این رو فرزند شما از حمایت و راهنمایی شما
در خانه و مدرسه بی نیاز نیست و همواره باید کمک کننده، همراه و تشویق کننده او
باشید.
5- فرزند من استعداد کافی ندارد یا کم هوش است: این بزرگترین ضربه به فرزندتان است.
یادتان باشد هر دانش آموزی که خود را تا مرحله دبیرستان رساند دیگر کم هوش و کم
استعداد نیست. اما باید دانست هرکس برای کاری خاص مهارت و استعداد دارد و چون مدرسه
دارای چارچوب و نظرات خاص و انعطاف ناپذیر است و نمی تواند برای هر دانش آموز روش
خاصی ارائه کند، ممکن است خیلی از استعدادها شکوفا نشود; بنابراین، نقش والدین
بسیار تعیین کننده است.
6- نمی خواهم برای آموزگار ایجاد مزاحمت کنم: باید بدانیم نه تنها مزاحم آموزگار
نیستید، بلکه اطلاعات شما به او کمک می کند; زیرا داشتن اطلاع کامل از یک فرد به
نوع برخورد با او کمک می کند. آموزگار می تواند با داشتن اطلاعات لازم، بیشتر به
موفقیت فرزند شما کمک کند. این موضوع نشان دهنده این است که شما برای معلم و فرزند
خود ارزش قائل شده اید.
7- در هنگام ملاقات با آموزگار و مدیر مدرسه خجالت می کشم: نظر و عقیده شما برای
مدیران و آموزگاران محترم است. در صورتی که مسائل مورد نظر خود را فهرست وار
یادداشت کنید به راحتی می توانید درباره آن صحبت کنید; زیرا آنها در واقع دلسوز
فرزندان شما هستند و حضور و ارتباط شما بسیار مفید و ارزشمند است و روابط شما قابل
ستایش خواهد بود و نشان دهنده حسن دقت شماست و بدانید هیچ معلمی از حضور و وقت
اولیا گله مند نیست بلکه از بی دقتی و عدم حضور گله مند است. به هر حال باید دانست
موفقیت تحصیلی دانش آموزان، بستگی به اصول و عملکرد «ذهنی و درونی» آنها دارد و
والدین بیشتر از هر شاخص دیگری امکانات پرورش و شکوفایی او را در اختیار دارند و می
توانند با نوع تربیت صحیح و درخور شان آنها موجب هرگونه پیشرفتی برای آنان شوند.
چه باید کرد؟
- با فرزندانتان مکالمه و گفتگوی آموزشی- تربیتی واقعی برقرار کنید: قبل از این که
پدر و مادر باشید، یک دوست صمیمی باشید تا از رازهای فرزندانتان باخبر شوید. در
حقیقت با آنها روراست باشید و نگویید: «حیای فرزند و پدر و مادری از بین می رود»
این شعار قدیمی شده است. اگر فرزندانتان با شما نتوانند حرف بزنند، حتما مشکلش را
به دیگران خواهد گفت و وقتی او از مدرسه برمی گردد و یا شب وقتی همه دور هم جمع
هستید، از او بخواهید برنامه روزانه مدرسه اش را با تمام جزئیات برایتان تعریف کند.
- ارتباط با مسوولان مدرسه: با معلمان، مشاوران، مسوولان و سایر کارکنان مدرسه به
وسیله شرکت در مراسم افتتاح مدرسه و سایر مراسم ارتباط برقرار کنید و این ارتباط و
تماس را در تمام طول سال حفظ کنید.
- با فرزندتان راجع به نقش تمرکز در مطالعه صحبت کنید: راجع به «هدف»، «برنامه»،
«نقش توجه و تمرکز در مطالعه» و «چگونگی ضبط و نگهداری اطلاعات در مغز» به فرزندتان
توضیحاتی بدهید و به او بفهمانید علت این که مثلا مبحث جغرافی را خوب فهمیده این
بوده که توجه و تمرکز لازم را داشته است، لیکن کلمات انگلیسی که برروی تخته نوشته
شده، چون برای او هیچ «هدف» و مقصودی را زنده نمی کرد تا بدین وسیله انگیزه برای
ضبط و نگهداری در مغز برایش به وجود آورد، خوب نفهمیده است و هرگز از کلمه کم هوش
بودن، کم استعداد بودن، کم شانس بودن و... استفاده نکنید زیرا داروی بسیار مخربی
برای آنهاست.
- آنها را مورد تشویق قرار دهید: همیشه سعی کنید حتی کوچکترین پیشرفت آنها را مورد
تشویق و تحسین قرار دهید.
- خانه را برای یادگیری آماده کنید: محیط خانه را برای یادگیری، مناسب کنید، زمان
مناسبی برای مطالعه در نظر بگیرید. در آن مدت، استفاده از تمام عوامل مزاحم از قبیل
رادیو، تلویزیون و ... را برای تمام افراد خانواده ممنوع کنید، به خصوص در هفته
امتحانات از میهمانی ها، عروسی و هر عواملی که ممکن است برای حضور در جلسه امتحان
ضرر داشته باشد پرهیز کنید. مبادا خودتان بیننده فیلم باشید و به آنها نصیحت کنید
که فیلم را نبینند، شما در این مدت، به مطالعه، نوشتن نامه و... بپردازید و حداقل
مزاحم آنها نشوید.
- تکالیفشان را یکبار مرور کنید: اگر می توانید، تمرین ها و تکالیفی را که انجام
داده است یکبار مرور کنید. به او کمک کنید تا روز بعد با آمادگی کامل به مدرسه
برود. به او یاد بدهید تکالیف سنگین را به بخش های کوچکتری تقسیم کند و آنها را یکی
یکی انجام دهد و از انجام دادن تکالیف او جدا خودداری کنید; زیرا عصایی برای او
خواهید شد که همیشه باید این عصا زیر دست او باشد و ترک آن یعنی شکست او.
- صبور و انعطاف پذیر باشید: در برخورد با فرزندان، صبور و انعطاف پذیر باشید. این
کار سبب می شود که در او، عادت ها و نگرش های تازه ای برای همزیستی، ایجاد شود.
- راهنمای فرزند خود باشید: فرزند خود رادر همه مراحل راهنمایی کنید. در خصوص شیوه
های گوناگون مطالعه و یادگیری و تقویت حافظه مطالبی بیاموزید. برای کمک به فرزند
خود، از معلمان نیز راهنمایی بخواهید مثلا اگر شما بدانید سه پایه طلایی حافظه چیست
می توانید در این مورد فرزندانتان را راهنمایی کنید.
- بخشی از وقتتان را به او اختصاص دهید: بخشی از وقت خود را به فرزندانتان اختصاص
دهید و با او همراه باشید. پیاده روی، گردش، بازدید از موزه و... همراه با شما برای
او لذت بخش است.
- نخواهید فرزندتان به طور فشرده درس بخواند: با درنظر گرفتن این نکته که یادگیری
با فاصله کافی بهتر از یادگیری فشرده است، تلاش کنیم فرزندمان را مجبور نکنیم ساعت
ها بنشیند و مطالعه کند. انجام تکالیف درسی و مطالعه، یک کار فکری است و احتیاج به
استراحت دارد. این استراحت می تواند به طریق برخاستن و قدم زدن، خواندن قطعات ادبی،
ورزش کردن و... باشد.
- از طرح نکات متفرقه جدا خودداری کنید: در فصل امتحانات و موقع کنکور، افراد
خانواده از طرح نکات متفرقه مورد علاقه دانش آموز جدا خودداری کنند. مثلا چند شب
قبل از امتحان یا کنکور از دیدن فیلم سینمایی چشم پوشی کنید، تا او بتواند مطالب
درسی را مطالعه کند. این برخورد حس همکاری را در او تقویت خواهد کرد. البته اگر
استفاده از تلویزیون در اتاق های دیگر امکانپذیر باشد و مزاحمتی برای دانش آموز
ایجاد نکند، مانعی ندارد.
- مشوق فرزندتان باشید: اطرافیان در شب امتحان و چند روز مانده به امتحان باید مشوق
او باشند و از مایوس کردن او خودداری کنند و همچنین با تکرار حساس بودن موضوع، موجب
اضطراب زیاد او نشوند و از مشاجرات خانوادگی دوری کنند.
- شب امتحان، زمان آموزش صحیح امتحان نیست: واقعا فکر می کنید شب امتحان، زمان
آموزش صحیح امتحان است، اصلا این طور نیست. پس والدین عزیز اجازه بدهید فرزندتان
اگر می خواهد با قدم زدن مطالعه کند، یا با صدای بلند بخواند، آزاد باشد.
- در شب امتحان پند و نهیب به فرزند شما کمک نمی کند: والدین محترم، هرگز تیرهای
زهرآگین «درس بخوان!»، «چرا درس نمی خوانی؟»، «به فکر امتحان فردا نیستی!»، «فردا
تجدید می شوی»! و «مگر فردا امتحان نداری؟» را به مغز دانش آموز شلیک نکنید که در
شب امتحان اصلا چنین پند و نهیب هایی سازنده نیست.
- تشویق عامل مهم یادگیری است: بدون تردید تشویق از مهمترین عوامل موثر در یادگیری
به شمار می آید. تشویق و تنبیه دو اهرم بسیار مهم برای کنترل، تعدیل و تقویت رفتار
انسان است; اما آنچه مهم است، بهره گیری از نقش موثر تشویق و تنبیه در فرآیند
یادگیری و کنترل رفتار از پیش طراحی شده با برنامه است. استفاده نادرست و نابجا از
تشویق و تنبیه نه تنها نمی تواند در درازمدت موثر واقع شود، بلکه ممکن است اثرات
نامطلوب و سوئی را به همراه داشته باشد.
بد دهنی کودکان
این مسئله در بسیاری مواقع یکی از شکایات و معضلات والدین را در مقابل اطفال تشکیل
داده و متأسفانه دربسیاری از مواقع خود پدر و مادرها در به وجود آوردن آن نقش داشته
اند.
علائم اختلال
برای شروع بحث ابتدا باید دانست که آیا طفل از لحاظ موقعیت درکی در موضعی قرار دارد
که قادر به شناخت خوب و بد و زشت و زیبا بوده باشد و یا صرفاً از روی تقلید در سیر
رشد کلامی این الفاظ را به کار می برد. کلاً شروع شکل گیری انضباط در اطفال از
حوالی 5/1 سالگی آغاز می گردد و از آن زمان است که والدین نقش فعال خویش را در این
زمینه ایفا خواهند نمود. رفتار و حرکات و سخن گفتن ناشیانه طفل در این زمان از هر
لحاظ جالب نظر والدین و اطرافیان بوده و موجب مسرت و شادمانی آنان می گردد. در
حوالی سنین 5/2 3 سالگی که طفل قادر به ادای 2-3 کلمه پشت سر هم می باشد بدترین
زمان از لحاظ تقلید برخی کلمات ناهنجار می باشد که احیاناً در محیط اطراف طفل ادا
می گردد در این زمان مشکل به دو صورت تکوین خواهد یافت:
اول: آن که ادای الفاظ رکیک و زشت در فرهنگ خانواده خاصی مرسوم بوده و از قبل مورد
تقبیح واقع نگردیده باشد که در این صورت طفل با تقلید مستقیم بدین رفتار ناپسند
گرایش یافته و آن را در خویش پرورش خواهد داد.
دوم: آن که برخی وابستگان خانواده مثلاً عمو، دایی و یا حتی خود پدر و مادر لحن
کودکانه طفل را مستمسکی جهت تفریح قرار داده و تقلید الفاظ رکیک توسط وی آنان را به
خنده و شادی وامی دارد و پرواضح است که بعدها رفع یک عادت کاملاً مستقر شده و ذهنی
شده در طفل تا چه اندازه با صعوبت همراه خواهد بود. سپس در زمانی که حدوداً مصادف
با 5-6 سالگی طفل می باشد پدر و مادر از اینکه کودک خردسال بدون هیچ گونه ابایی به
فحاشی ناسزاگویی می پردازد ظاهراً دچار تعجب می گردند در حالی که توجه به زیربنای
موضوع جای هیچ گونه شگفتی بجا نخواهد گذاشت. بددهنی به صورت علامتی از یک اختلال
سلوک: اختلالات سلوک در اطفال گروهی از اختلال های رفتاری آنان را تشکیل می دهند.
نمونه هایی از این اختلالات شامل دروغ گویی افراطی و آتش افروزی عمدی و فرار از
مدرسه می گردد.
چنین کودکانی ممکن است متخاصم، بددهن، گستاخ و بی اعتنا بوده و نسبت به بزرگترها
رفتار منفی گرایانه نشان دهند.
سایر موارد شامل:
بددهنی در اختلالات شخصیت: بالاخص در اختلال شخصیت ضد اجتماعی
بددهنی در پسیکوزهای اطفال: که به طور خلاصه دسته ای از بیماری های جدی روانی را
تشکیل داده و بیمار در طی حملات تهاجمی بیماری ممکن است به بددهنی و توهین به سایر
افراد بپردازد.
بدهنی در عقب افتادگی عقلانی: وجود رفتار نامتناسب اجتماعی و از جمله پرخاشگری در
کودکان دچار عقب ماندگی ذهنی موجود و گاه موجب برانگیختن توجه منفی در مراقبین آنان
می گردد.
روش های پیش گیری از بیماری
در بسیاری موارد آنچنان که ذکر گردید عدم رعایت برخی موازین اخلاقی در خانواده باعث
الگوبرداری توسط طفل گردیده و مسلماً با ارشاد اعضای خانواده می توان از ایجاد این
عادت زشت جلوگیری نمود. در همین جا باید به بزرگترها تذکر داد که هیچگاه ولو به
شوخی به ذکر الفاظ رکیک و زشت نزد اطفال اقدام ننموده و اگر هم طفل این لغات و
اصطلاحات را به کار برد به ابراز شادی و خنده نپردازند. همچنین یکی از نکات شاخص
آموزش و پرورش در محیط اجتماعی اطفال و من جمله مدارس تعلیم اصول عالیه اخلاقی است
که مانع از تکوین بسیاری عادات زشت و من جمله هرزه گویی خواهد گردید. گنجاندن این
گونه مفاهیم عالی در برنامه رسمی تعلیمات مدارس مسلماً مثمر ثمر خواهد بود.
درمان های اولیه و در دسترس
به هر حال هرگاه پدر و مادر مواجه با هرزه گویی در طفل خویش گردند بهترین توصیه آن
است که با نشان دادن رفتاری حاکی از نارضایتی به طفل بفهمانند که رفتار وی مقبول
نظر آنان نمی باشد. این طرز رفتار بسیار مؤثرتر از تنبیه جسمانی طفل بوده و در
بسیاری موارد موجب ترک عادت مزبور می گردد.
در چه صورت باید به پزشک مراجعه نمود؟
با مرور موارد فوق که تعدادی از علل بددهنی در اطفال را شامل می گردد ملاحظه می
نماییم که برخی موارد نظیر بیماری های جدی روانی اطفال نیاز به پیگیری و بررسی تحت
نظر روانپزشک اطفال خواهند داشت ولی اکثریت موارد آن با رعایت برخی موازین ساده
رفتاری و اخلاقی قابل کنترل و پیشگیری خواهند بود.
باسمه تعا لی
ویژگیهای مدرسه خوب ( از لحاظ مد یریتی و نرم افزاری )
1- مدیر مدرسه خوب دارای برنامه آموزشی و تقو یم اجرایی سالانه فعالیت ها و ...می باشد .
2- عوامل آموزشی مدرسه خوب با دانش آموزان دوست و رفیق هستنــــد به نحوی که دانــش آمـــوز زیبا ترین احسا س را دراین محیط دارد.
3- دانش آموزا ن در کارهای گروهی و فعا لیتهای آموزشی ـ تربیتی مثل شورای دانش آموزی ،اقامه نماز، انجمن علمی و ... باعلاقه شرکت دارند.
4- معلمین و همه افرادی که با دانش آموز سر و کار دارند از سواد کافی برخوردارند و با مسایل تعلیم و تربیت و روانشناسی آشنایی دارند.
5- کارهای مدرسه خوب تقسیم شده و هریک از افراد نسبت به نقشی که در آن دارند هم توانایی لازم و هم آشنایی کامل دارند .
6- مدیر و دبیرا ن مدرسه خوب با فرایند یاد دهی - یادگیری و روانشناسی تربیتی آشنایی دارند .
7- دانش آموزان در امور مختلف مشارکت دارند و نسبت به آنچه که در آموزشگاه می گذرد احساس مسئولیت می نما یند.
8- تعا مل مناسبی بین عو امل آموزشگاه و دانش آموز ان و اولیا ء برقرار است .
9- شورای دبیرا ن فعال بوده و در این شورا مسائل گذشته و روز و برنامه های آینده به بحث و بررسی گذاشته می شو د .
10- مدرسه خوب با اداره آموزش و پرورش و سایر سازمانها ارتباط موثر و مطلوبی دارد .
11- در مدرسه خوب فعالیت ها و اقدامات هدفمند است و درتما م فعالیت ها نظم و انضبا ط حا کم است .
12- نظام مشاوره ای مدرسه خوب ، کارا و اثربخش است .
13 - مدرسه خوب دانش آموز را با مهارتهای زندگی آشنا کرده به نحوی که پس از اتمام هر دوره تحصیلی به راحتی می تواند وارد جامعه شود .
14 - در مدرسه خوب ، میراث فرهنگی ، وطن دوستی ، احترام به نیاکان و تاریخ و پرچم و ... گرامی داشته می شو د .
15- مجموعه امورمدرسه خوب با سازماندهی مناسب مدیر هماهنگ است .
و ...
ویژگیهای مدرسه خوب ( از لحا ظ کالبدی و سخت افزاری )
1- فضای آموزشی مدرسه خوب ( کلاس درس ) متناسب با سن و پایه تحصیلی دانش آموزان محرک و جذاب باشد .
2- مدرسه خوب دارای محیطی زیبا و با طرا وت و نشا ط آور است .
3 – درمدرسه خوب ابعاد کلاسها و صندلیها استاندارد و متناسب با سن دانش آموزان می باشد .
4- فضای فرهنگی ، هنری و فن آوری برای رفع نیازهای علمی و تحقیقی دانش آموزا ن مهیا می باشد .
5- مدرسه خوب به شکوفایی استعداد و توانایی جسمی دانش آموزا ن اهتمام دارد و در جهت تامین فضا و امکانات ورزشی کوشا می باشد .
6- در مدرسه خوب فضای نمازخانه رغبت انگیز ، سالن ها وسیع وتمیز ، سرویهای بهداشتی تمیز و استاندارد می باشد .
7– در مدرسه خوب مکا ن نشستن راحت بوده سیستمهای گرما یی و برودتی مناسب و کلاس ها به دور از سر و صد ا و دارای نورکا فی می باشند.
8- در و دیوار و حیاط و رنگ مدرسه خوب ، دارای پیام آموزشی و تربیتی هستند .
9- در مدرسه خوب با تامین سرویس ایاب و ذهاب به سلامت جسمی دانش آموزا ن توجه کافی میشود .
11- مدرسه خوب به بهداشت روحی دانش آموزان توجه کافی دارد و با ایجاد کتابخانه ، آزمایشگاه ، اتاق خلاقیت و سالن سمعی و بصری در جهت تامین آن می کوشد .
12 - مدرسه خوب دارای امکانات آموزشی و آزمایشگاهی از قبیل رسانه های دیداری و شنیداری، تجهیزات آزمایشگاهی و ... می باشد .
13- محیط آموزشی گویای معماری ایرانی و اسلامی و دارای پیام فرهنگی هنری است .
و ...
کشف یک مفهوم علمی
((الگوی دریافت مفهوم)) یکی از الگوهایی است که در تدریس بهکار میرود و معلمان دورهی ابتدایی با آن کاملا" آشنا هستند. مراحل کار در این الگو بدین صورت است: معلم مفهومی را که میخواهد تدریس کند، در نظر می‌گیرد. این مفهوم می‌تواند یکی از مفاهیم ریاضی،علوم، جغرافی و....... باشد.
او مفهوم را در ذهن خود نگه میدارد و به بچه‌ها میگوید: ((امروز یک بازی درپیش داریم. موضوعی در ذهن من است که شما باید به آن برسید. البته من شما را تا حدودی راهنمایی میکنم.)) شاید بازی بیست سؤالی در ذهن فراگیرندگان تداعی شود، اما الگوی دریافت مفهوم با این بازی تفاوت‌های بسیاری دارد! معلم جدولی روی تخته میکشد که دوستون دارد: ستون بله و ستون خیر. بیشک هر مفهومی مثالها و نمونههایی دارد؛ مفهوم پستاندار: سگ، گربه، گاو و...یا مفهوم رسانا: میخ، سکه و... معلم با توجه به مفهومی که در ذهن دارد و بهمنظور کمک به دانشآموزانبرایدریافت آن، نمونهها و مثالهایی راکه مفهوم مورد نظرش را دارند، در ستون بله قرار میدهد.
فرضیههایی در ذهن بچه‌ها در راستای شناخت مفهوم شکل می‌گیرد. اما تنها ارائهی نمونههایی که ویژگی مورد نظر را دارند، کافی نیست. برای کمک بیشتر به دانش‌آموزان در تعیین قلمرو مفهوم، نمونههایی را نیز که فاقد ویژگی مورد نظر هستند، در ستون خیر قرار میدهد. این کار نه تنها در رسیدن به مفهوم به دانش‌آموزان کمک میکند، بلکه فرصتی برای مقایسه، تجزیه و تحلیل، استدلال و درک عمیق مطلب به دانش‌آموزان میدهد.
قصد ما در این الگو، انجام یک بازی سادهی بیست سؤالی نیست، بلکه باید در طول کار، تکتک دانش‌آموزان درگیر فرایند تفکر باشند. با ارائهی مثالهای دارای مفهوم و فاقد آن در ستونهای بله و خیر، فرضیههایی در ذهن برخی از دانش‌آموزان شکل میگیرند. دانشآموزی فریاد میزند، فهمیده که موضوع از چه قرار است. او را آرام میکنیم.
باید چهار پنجم کلاس با دنبال کردن تفکر خود به مفهوم برسند و بعد مفهوم مورد نظر در جمع بیان شود. او را آرام میکنیم و با یک مثال او را امتحان میکنیم. از او میپرسیم: ((اگر دقیقا"مطمئن هستی، بگو این نمونه (مثالی میزنیم) در ستون بله جای دارد یا درستون خیر؟)) ممکن است واقعا"به مفهوم مورد نظر رسیده باشد. از او میخواهیم ساکت بماند. بازی ادامه پیدا میکند. کمکم تعداد زیادی از دانش‌آموزان به مفهوم موردنظر پی میبرند و مفهوم کشف میشود.
غرور خاصی در بچه‌ها شکل می‌گیرد؛ غروری ناشی از کشف یک مفهوم. گذشت زمان را در کلاس درک نکردهاند و یک ساعت گذشته است. اگراین مفهوم با روش سخنرانی ارائه میشد، زمان چهقدر دیر میگذشت! و چهقدر با بیحوصلگی همراه بود! درطول این جریان در ذهن تکتک افراد چه گذشته است؟ پرداختن بهاین موضوع نیز یکی از گامهای مهم در این الگوست.
پس از اینکه مفهوم مورد نظر از سوی اکثر افراد دریافت و در جمع بیانشد، از دانشآموزانمیخواهیم تفکراتی را که در طول کار داشتهاند، شرح دهند. آنها از فرضیههایی که در طول تدریس ساختهاند میگویند، از زمانهایی که فرضیهی خود را محکم میپنداشتند و گویی به مفهوم رسیدهاند و بعدناگهان با ارائهی یکمثال در ستون بله و یا خیر از سوی معلم، فرضیهی خود را از دسترفته دیدهاند و باز فرضیهای دیگر.
آنها همچنیناز علل ساختن و خرابشدن فرضیههایشان میگویند و بهطور کامل راهبردهای تفکر خود را تحلیل می‌کنند. بدینصورت تدریس با این الگو به پایان میرسد. ما دانشجویان درس ((روش تدریس علوم تجربی))، در اواخر ترم تحصیلی، بهمنظور محک تواناییهایمان در کاربرد و استفادهی عملی از آموختهها، به ارائهیکنفرانس و اجرای آزمایشی تدریس در کلاس درس دست زدیم. ابتدا کل کلاس را به گروههای سه نفری تقسیم کردیم.
بعد از گروهبندی با مشورت و کمکاستاد، موضوع آشنایی با استانهایی کهبا مرکزشان همنام هستند را انتخاب کردیم. بعد از آن نوبت این بود که شیوهی مناسبی برای ارائه و آموزش این درس انتخابکنیم؛ شیوهای که دانش‌آموز را بهفعالیت، چالش و تفکر وادارد و در نهایت، یادگیری حاصل شود. ما شیوهی الگوی دریافت مفهوم را شیوهی مناسبی دیدیم و تصمیم گرفتیم بر مبنای این الگو به تدریس این درس بپردازیم. در شروع کار براساس اولین گام از الگو که عرضهی مطلب و شناسایی مفهوم است، باید اطلاعات، امکانات و تجهیزات لازم برای تدریس را تدارک میدیدیم. به این منظور، فهرستی از اطلاعات و وسایلی را که باید فراهم میآوردیم، تهیه کردیم و با توجه به آن، میان اعضای گروه تقسیم کار کردیم.
کوشیدیم استانهایی را انتخاب کنیم که تا حد امکان سبب شوند، دانش‌آموزان برای یافتن مفهوم مورد نظر به چالش کشیده شوند و با توجه به اطلاعات ارائه شده، به حدس زدن و فرضیهسازی بپردازند و در نهایت هم بتوانند مفهوم موردنظر (استانهایی که با مرکزشان همنام هستند) را شناسایی کنند. اطلاعات هر استان را با جستوجو در اینترنت فراهم کردیم. به منظور جذابیت بیشتر و گریز از شیوهی یکنواخت و خستهکنندهی سخنرانی صرف و عمق بخشیدن به یادگیری، موقعیت جغرافیایی هر استان را با نقشهای که استان موردنظر را به صورت برجسته و رنگی نشان میداد، نمایش دادیم.
لباس محلی، آثارباستانی و اماکن دیدنی، صنایعدستی و سوغات هر استان را نیزبا عکس و تصویر به نمایش در آوردیم. به منظور آشنا کردن دانش‌آموزان با زبان، گویش یا لهجهی مردم هر استان و نیز جذابتر کردن تدریس، تصمیمگرفتیم که در میان دوستانمان، از آنهایی که اهل استانهای مورد نظر هستند، بخواهیم جملهای را به زبان و لهجهی خود بگویند. گفتهها را ضبط کنیم و هنگام ارائهی اطلاعات هر استان، برایدانشآموزان پخش کنیم. البته اینکار با توجهبه امکانات محدود ما، بسیار سخت و مشکلآفرین بود.
اگر این مفهوم (مفاهیم علمی) با روش سخنرانی ارائه میشد، زمان چهقدر دیر میگذشت و چهقدر با بیحوصلگی همراه بود!
صدای بچه‌ها را با گوشی همراه ضبط میکردیم. بماند که چهقدر از پلههای خوابگاههای متفاوتبالا و پایین رفتیم تا توانستیم افرادی را که زبان یا لهجهی موردنظرمان راداشتند، پیداکنیم؛ تازه اگر لطف میکردند و اجازه میدادند که صدایشان را ضبط کنیم. بعداز همهی اینها متوجه شدیم که صداها توی گوشیهایهمراه با فرمت ((ای.ام.آر)) ضبط می‌شوند و برای انتقالبهپاورپوینت، بایدبهفرمت ((ام.پی.تری)) تبدیل شوندکه با توجه بهکمبود امکانات، اینکار برای ما بسیار مشکلآفرین شد. به هرحال با تلاشهای زیادی موفق بهپخش صدا روی پاورپوینت شدیم. باید اضافهکنم، یکیدیگر از مشکلات این کار نسخهی متفاوت پاورپوینتروی سیستمهای متفاوت بود که در کارما اشکال ایجادمیکرد. بعد از جمعآوری تمام اطلاعات لازم برای تدریس، به کمک استاددر مورد نحوهی چیدمان و ترتیب ارائهی اطلاعات به دانش‌آموزان، تصمیم گرفتیم تمامی اطلاعات گردآوری شده را با استفاده از پاورپوینت طبقهبندی کنیم و اطلاعات هر استان را در یکاسلاید بگنجانیم.
با توجه به دومین گام از الگوی دریافت مفهوم که آزمون دستیابی به مفهوم است، در این مرحله مییابد بعد از ارائهی اطلاعات مربوط به اولین استان، به دانش‌آموزان بگوییم که این استان با مفهوم موردنظر ما منطبق است یا خیر و با ارائهی اطلاعات استانهای دیگر و با پاسخ بله و خیر به دانش‌آموزان، به آنها فرصت دهیم تا حدس بزنند، فرضیه بسازند و مثالهایی را ارائه دهند و بالاخره به مفهوم موردنظر دست یابند.
قابل ذکر است که دانش‌آموزان کلاس را قبل از شروع تدریس با استفاده از تکههایی از عکسهایی که مربوط به استانهای موردنظر بودند و در اختیارشان قرار دادیم، گروهبندی کردیم. برای آسان شدن و جذابیت کار، کارتهایی را که نام استانها روی آنها درج شده بود تدارک دیدیم و روی تخته یا دیوار در جدولی که به دو بخش بله و خیر تقسیم شده بود، چسباندیم. در آخر برای عمق بخشیدن به یادگیری و در راستای گام سوم از الگویدریافت مفهوم، ازدانشآموزان خواستیم دربارهی تفکرات خود شرح و توضیح دهند و مثالها و فرضیههایشان را به بحث و گفتوگو بگذارند.
بررسی روش های آموزشی در مناطق دو زبانه
آموزش دو زبانه چیست؟ آیا طرح کار آمدی است ؟ اگر این برنامه تعطیل شود، چه خواهد شد؟ اصطلاح آموزش دو زبانه ، این روزها آهنگ ضربان قلب مردم را ناخودآگاه سرعت بخشیده است . برخی ، سرسختانه در مقابل آن قرار گرفته اند، برخی طرفدار آن هستند و تعداد اندکی نیز موضع بی طرفی اختیار کرده اند. جالب توجه این که به جز آنهایی که مستقیما با آموزش دو زبانه سروکار دارند- یعنی اولیا معلمان و دانش آموزان – بیشتر کسانی که در ایالات متحده آرای تندی علیه آموزش دو زبانه ارائه داده اند، از راه و رسم آن اطلاع چندانی ندارند. پیشوند"دو" در آموزش دو زبانه به معنای این است که دانش آموزان با دو زبان سرو کار دارند و هدف از آن ، هموار کردن راه عبور به سمت یادگیری زبان انگلیسی است، اما این شیوه انتقال ، متاسفانه بر نظری همه جانبه نسبت به توانش زبانی دانش آموزان بنا نشده است . به رغم این که این شیوه به دلیل عدم توجه به مزایای دو زبانه بودن، ضعیف و ناتوان می نماید، اما فرآیند انتقال به زبان اول را تدریجا فراهم می کند.
در چنین شرایطی وقتی دانش آموزان بجز زبان انگلیسی، به زبان دیگری سخن نمی گویند، شیوه فوق گام بزرگی به سمت پیشرفت محسوب می شود. نوع دیگری از آموزش دو زبانه به "شیوه " برنامه های دو سویه " وجود دارد که در ایالات متحده اجرا می شود . این برنامه ها که اجرایشان عموما از جانب والدین آغاز می شود، بر آن است که کودکان خانواده های طبقه بالا را به مرحله دو زبانگی در سطح سلیس و روان برساند. شیوه برنامه های دو سویه عموما در جهت ترغیب آن دسته از گویندگان انگلیسی زبان طرح می شود که می خواهند از محیط دو زبانه ای که در آن به سر می برند، در جهت زبان آموزی استفاده نمایند. ولی برای کودکان طبقه پایین تر الگوهایی به کار می رود که مورد نیاز گویندگان بومی است و فقط زمینه تسلط به زبان انگلیسی را فراهم می آورد. شیوه مذکور از نظر شناختی و اجتماعی – فرهنگی از امتیازاتی برخوردار است . نزاع بر سر آموزش دو زبانه ، باید جدا از برنامه های کودکانه اقلیت طبقه پایین تلقی شود. آموزش دو زبانه بر اساس یک سلسله اصول که فراگیری زبان انگلیسی کودکان اقلیت است . فرض بر این است که پیشرفت تحصیلی دانش آموزان صرفا با تسلط کافی بر زبان انگلیسی میسر می شود و بدین طریق رشد شناختی آنان همواره تامین است .
اما زبان فی نفسه هیچ دانشی را به دست نمی دهد، بلکه در قالب گفتار و نوشتار یکی از مهمترین ابزارهای یادگیری برای بشر محسوب می شود. در آموزش دو زبانه یا کلاس های "زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم" ، دانش آموزان زبان انگلیسی را به شیوه منظم و هماهنگ فرا می گیرند و دانشی را که با این زبان به دست می آورند، می تواند از طریق هر زبان دیگری که ممکن است دانش آموزان بعدها فراگیرند، در اختیار قرار گیرد. در برنامه های آموزش دو زبانه کشور آمریکا، دانش آموزانی که تحصیل را از کودکستان شروع می کنند، به زبان انگلیسی تکلم می کنند، می توانند بعد از سه سال، به کمک زبان اول به مرحله آموزش به زبان انگلیسی انتقال یابند. این کودکان تا پایان کلاس دوم در سواد خواندن و نوشتن به زبان اول و گفت و گو به زبان انگلیسی آن قدر مهارت پیدا کرده اند که بتوانند در مرحله برنامه انتقال قرار گیرند. در این برنامه از آنچه به طور اخص به نام "روش های تعلیمات اجتماعی " موسوم است ، استفاده می شود که پیشتر " تعلیمات انگلیسی پناهندگان" نام داشت. این برنامه ها ممکن است در بین سال از چرخه آموزش خارج شود.
کلاس چهارم ، معمولا اولین سالی است که این کودکان مشمول برنامه " تمام انگلیسی " قرار می گیرند. آنچه ذکر شد یک الگوی نظری از روش دو زبانه است . و مدارس زیادی هستند که این الگو را عملا به کار می گیرند.
آیا آموزش با برنامه های آموزش دو زبانه در دوره انتقال کارآمد است؟ آیا دانش آموزان با برنامه های آموزش دو زبانه موفقیتی حاصل می کنند؟ آیا آنها سه مرحله "حفظ کردن، دوره کردن و به یاد آوردن" را به عنوان یک روش که از هر کودکی در هر مدرسه ای انتظار میرود یاد می گیرند؟ پاسخ مثبت است. آیا این کودکان می توانند زبان انگلیسی را یاد بگیرند؟ آری – آیا دانش آموزی که به کمک زبان اول تحصیل را آغاز می کند، در مدرسه اقامت می کند و به این روال ادامه می دهدا به شهروند خود بسنده ای برای خدمت به جامعه تبدیل می شود؟ باز هم پاسخ مثبت است . اقداماتی در شرف انجام است که از نظر استانداردهای ملی نسبت به نظام آموزشی بسیار کامل و دقیق هستند. با این حال ، اهداف تعلیم و تربیت در آمریکا در چهار مورد قابل پیش بینی است: کسب مهارتهای کافی در امر تحصیل به تناسب توانایی های ذاتی مخصوصا در سواد و منجمله ریاضیات، ایجاد مفهوم "خود" از نظر بهداشت روانی برای زندگی در یک جامعه پیچیده ، گسترش مهارت های فرد به عنوان عضو خود بسنده و مفید در جامعه بزرگتر و سطوح بالاتر مهارت های زبان انگلیسی با تمامی ویژگیهای آن.
نمونه های زیادی از اثرات مثبت برنامه های آموزش دو زبانه وجود دارند و یک تحقیق هم در این زمینه این ادعا را اثبات می کند. در اوکلاهاما شاید این اثر بخشی در مجموع دانش آموزان اولین نسل آمریکایی بود که در شروع تحصیل مقدماتی و متوسطه فقط به زبان اسپانیایی تکلم می کردند. بسیاری از این دانش آموزان ، اگر در این کشور تحصیل می کردند، احتمالا نوعی کمک زبان اول یا انگلیسی به عنوان زبان دوم در طول نخستین سالهای تحصیل به آنها ارائه می شد و بدین سان آموزش دو زبانه عامل مهمی در موفقیت تحصیلی شان در مدرسه محسوب می گردید. بیشتر مخالفان آموزش دو زبانه نگران پیشرفت تحصیلی این گونه دانش آموزان هستند. مخالفت آنها اصولا ناشی از ترس یا نگرانی است که زبانی غیر از انگلیسی مورد توجه قرار می گیرد. تاریخ سیاست " فقط انگلیسی " به نخستین روزهای این کشور بر می گردد. بعضی از مردم از آزادی که در سایه آن مهاجران امروز به زبان بومی شان در جامعه تکلم می کنند، دل خوشی ندارند. بسیاری از این افراد ، نگران موقعیت زبان انگلیسی هستند و احساس می کنند که برتری زبان انگلیسی با توسعه زبانهای دیگر مخصوصا زبان اسپانیایی که یک زبان مساله دار است تفاوت دارد، زیرا این زبان مخصوص طبقه پایین جامعه است . یعنی زبان اسپانیایی یک زبان طبقه پایین است . اما بد نیست بدانید که در پنج سال گذشته مدارس کالیفرنیا 3000 درصد افزایش گویندگان زبان روسی داشته است، با این همه ، این بیگانه ستیزی که ما هم اکنون علیه زبان اسپانیایی داریم، آیا یک روزی علیه زبان روسی هم تکرار خواهدشد؟ مطمئن باشید زبان انگلیسی با هیچ مشکلی روبه رو نخواهد شد.
هیچ خطری زبان انگلیسی را از ملت قرن آینده بر نخواهد گرفت. چرا که میزان افت زبان اول در این کشور همیشه بالاست. وانگهی سابق بر این ، چهار نسل طول می کشید تا یک خانواده از زبان اول به زبان انگلیسی انتقال یابد، اما اکنون این کار در یک نسل اتفاق می افتد. والدین و کودکان زیادی هستند که زبان مشترک گفتاری ندارند. بنابراین اگر دانش آموز تا زمانی که به کلاس ششم می رسند، در مدرسه بماند؛ محتملا تسلط بیشتری به زبان انگلیسی پیدا می کنند تا به زبان اول. بدین ترتیب است که در تحصیل شان موفق خواهند شد. همه کسانی که با برنامه های مناسب آموزش دو زبانه آشنا هستند ، از این برنامه ها حمایت می کنند. معلمانی که آموزش با زبان اول را تجربه کرده اند، بعید است که مجددا به شیوه تدریس بدون زبان اول روی بیاورند و والدینی که خود قربانی روزگار "فقط انگلیسی" پیشین بودند، نتایج آموزش های آن دوران را که همانا افت دو تا سه ساله پیشرفت تحصیلی است، ناشی از زبان ضعیف شان می دانند. مساله ای که در آموزش دو زبانه مطرح است ، فقدان کادر مجرب است. گروه خاصی از معلمان وجود دارند که دوره آموزش مبتنی بر روش دو زبانه را دیده اند. اما 21 درصد از دانش آموزانی که احتیاج به کمک زبان اول دارند، هیچ نوع خدمتی از این بابت به آنها ارائه نشده است . در حالی که ما به 25000 معلم نیاز داریم که باید این دوره های آموزشی را ببینند.
بزرگترین مانع در اینجا ، فقدان تعهد اجتماعی است که کیفیت تعلیم و تربیت دانش آموزانی که به زبان انگلیسی تسلط ندارند را پایین آورده است. 40 درصد جمعیت دانش آموزان ایالت کالیفرنیا اسپانیایی زبان هستند. تصمیم گیران هم علاقه چندانی به مبارزه برای فراهم ساختن فرصت های یادگیری بهینه برای این کودکان ندارند.. این مشکل ، تنها از جانب اهل زبان اسپانیایی نیست ، بلکه یک مساله همگانی است. وقتی که در مدارس کالیفرنیا یکی از پنج کودک در یادگیری ، نیازمند توجهی خاص باشد، مشکلی است که باید همه بدان توجه کنند. آنچه "الف. بروس گاردر" رئیس آموزش و پرورش در دهه 60 می گفت و هم اکنون بیش از همیشه صادق است، این بود که : زبان مهمترین مظهر تجلی خود یا شخصیت آدمی است . اگر مدارس ، زبان مادری تمام گروه یک کلاس را کنار بگذارند، می توان انتظار داشت که در تلقی کودکان از خود والدین و خانواده شان ، به شدت تاثیر سو بگذارد. عامل طبقه اجتماعی – اقتصادی نشان دهنده نگرش مدارس این کشور علیه زبان اول و مساله فراگیری زبان انگلیسی بدون آموزش دو زبانه است .
اگر آموزش دو زبانه کنار گذاشته شود ، البته هیچ اتفاقی نخواهد افتاد؛ ولی این کشور با این استفاده ناچیز از زبان اول که هم اکنون در جریان است ، هرگز نمی تواند منافع بالقوه ملت خود را تامین کند. آموزش دو زبانه دوره انتقال به زبان انگیسی است. مبنای فلسفی این الگو این است که زبان انگلیسی تنها زبانی نیست که این دانش آموزان باید فراگیرند. این یک اعتقاد همگونسازی اقلیت هاست که می گویند دانش آموزانی که فقط انگلیسی می دانند، موفق خواهند بود. این نظر با واقعیت منطبق نیست . ما نیازی نداریم تعداد سخنگویان "فقط انگلیسی"، بر ملا کنیم، اما بحث بر سر تلاش لازم در بالا بردن کیفیت تحصیل ، صرفا به خاطر تامین منافع خود " اقوام" و خانواده هایشان نیست، بلکه جامعه نیازمند این است که همه شهروندان و ساکنین از تحصیل مناسب برخوردار باشند. این گروه ها بخشی از کشور هستند و نسبت بالایی از جامعه را تشکیل می دهند. اگر اینان موفقیتی حاصل نکنند نتایج آن به تمام کشور منعکس خواهد شد . بنابراین جامعه موفقیت های ناچیز فعلی را بر نمی تابد و یقینا افزایش میزان این ناکامی ها را که ناشی از عوامل متعدد است، به عهده نمی گیرد. کشور نمی تواند تن به چنین خطری بدهد.
آلفردوآرتیلس / کانسپشن والدتز/دکتر حسن ستایش
روزنامه همشهری